QPQ De wereld veranderen, door goed, puur en eerlijk te eten! Klinkt simpel en dat ís het ook. De jonge honden van de Youth Food Movement bulken van de frisse plannen en ferme daadkracht. Leuk, lekker en dwars. Maak kennis met de wereld van de strawberryMobs, Eat-ins, filmfestivals, Slow Food Finder en YFM-Academy.

Een betere wereld begint op je eigen bord, dat is misschien wel de belangrijkste boodschap die de Youth Food Movement (YFM) brengt. ‘Als burger en als consument heb je de verantwoordelijkheid om in de supermarkt de juiste keuze te maken’ vindt YFM-voorzitter Samuel Levie (27). Vlot pratend maar zorgvuldig formulerend wijst hij er vanachter zijn bureau op het YFM hoofdkantoor in de Amsterdamse binnenstad op dat het wat te gemakkelijk is om alleen maar geld aan goede doelen te geven. ‘Dan geef je honderd euro aan Greenpeace en eet je tegelijkertijd de oceaan leeg. De grootste verantwoordelijkheid die je als burger hebt is die als consument. Dat is de manier waarop je nog kunt bijdragen aan een betere wereld.’
Anderhalf jaar geleden werd de YFM opgericht als jonger broertje van de Slow Food Movement. Het was Levie zelf die na een jongerenreis van Slow Food naar Italië ’s nachts om vier uur op het idee kwam voor een Food Academy, een project waaromheen uiteindelijk de YFM ontstond.

Wieg
Het lijkt in de wieg al voorbestemd dat Levie zich zou gaan inzetten voor een betere wereld door te pleiten voor beter voedsel. Als klein jongetje scharrelde hij tijdens familievakanties in Zuidwest Engeland rond bij kleine boertjes of in de eigen tomatenkas en palingkwekerij van opa. Een pakje Knorr zag hij zijn moeder nooit opentrekken noch een diepvriespizza in de oven duwen.
Na de middelbare school ging hij eerst zelf een jaar koken in een restaurant om daarna te beginnen aan een studie politicologie. Maar liever stond hij 'achter de pannen' in zijn eigen studenteneetcafe. Toen hij tijdens de Slow Food-reis naar Italië de Indiase voedselactiviste Vandana Shiva hoorde spreken, viel het kwartje. ‘Ik realiseerde me dat voedsel en politiek alles met elkaar te maken hebben. Die sociale en maatschappelijke problemen waarvoor ik me in wilde zetten, hebben ook met voedsel te maken.’ Hij besefte dat hij als chef in de keuken ‘elke dag opnieuw kon bijdragen aan een betere wereld’.

YFM-Academy
Levie wil ook andere jongeren betrekken bij zijn missie. Dat gebeurt inmiddels onder meer binnen de vorige jaar gestarte YFM-Academy. 25 Jonge professionals en studenten uit de horeca, landbouw- en voedingssector volgen een introductieweekeinde en zeven studiedagen. De onderwerpen variëren van stadslandbouw tot de stand van zaken in de visserijsector en van wereldvoedselproblematiek tot smaakeducatie. Diverse producenten en boeren in Nederland worden bezocht en verschillende chefs verzorgen een masterclass.
Opmerkelijk is dat deelname kosteloos is. Het eerste jaar werd subsidiegeld gevonden in Europa (Youth in Action), dit jaar is het ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie geldschieter. Het Amsterdamse Restaurant Merkelbach in Huize Frankendael stelt zalen beschikbaar.
Levie vertelt dat met de gratis deelname wordt voorkomen dat alleen professionals in de tijd van en op kosten van de baas kunnen deelnemen. ‘Ook kleine biologische boeren, voor wie de tijdsinvestering ook al groot is, moeten kunnen meedoen.’ Het principe zorgt ervoor dat YFM uit de meldingen een mooie gevarieerde groep kan samenstellen ‘die de voedselindustrie van binnenuit kan veranderen’. Levie wijst op de muur waar een lijst met de deelnemers van dit jaar hangt. Een ratjetoe van een fooddesigner, productontwikkelaars, studenten, jonge boeren, beleidsmakers, jonge chefs en een bankmedewerker.
De deelnemers betalen door wat terug te doen voor de maatschappij, vertelt Levie. ‘Door goede ideeën mee terug te nemen naar hun werk. Maar ook door de maatschappij dingen te leren over duurzaamheid. Zo verzorgt iedere deelnemer een les op basis- en middelbare scholen.’

Eat-Ins
Veel jongeren weet YFM te bereiken met Eat-Ins, een soort eetfeestjes voor jong en hip Nederland. Samen koken en eten met veel vrolijke aandacht voor voedselkwesties.Kenmerkend voor de idealistische Levie en zijn kompanen zijn de concrete acties: Niet praten maar poetsen!
Een mooi voorbeeld is de StrawberryMob die YFM vorig jaar hielp organiseren. Toen aardbeienteler Jan Robben aan de bel trok omdat hij met zijn aardbeien lastig kon concurreren met de standaardaardbeien in de supermarkt, was het voor Levie niet de vraag hoe ze iets konden doen, maar wanneer. ‘Het antwoord daarop was “nu!”. Binnen een week lukte het om in samenwerking met anderen via Twitter en Facebook een StrawberryMob te organiseren. (zie kader)
Het past bij de jonge generatie om sociale media hiervoor in te zetten. ‘Maar’, waarschuwt Levie, ‘de echte verandering gebeurt niet op Twitter of Facebook. De revolutie van dit moment is dat je de kracht die daar zit, pakt en inzet in het echte leven.’ En dat is precies wat met de Strawberry Mob zo aansprekend is gelukt.
Inmiddels heeft YFM er net haar eerste Food Film Festival opzitten. Op 18, 19 en 20 maart konden bezoekers in Studio/K in Amsterdam genieten van zo’n 20 foodfilms, debatten, workshops en andere evenementen. Ten tijde van het interview wordt er nog koortsachtig gewerkt aan de voorbereidingen. ‘Ontzettend spannend’, vindt Levie het. ‘Dit wordt het moment dat heel veel mensen zien dat YFM bestaat. We kunnen laten zien wat er speelt binnen de voedselindustrie.’

Keuzes
YFM draait grotendeels op vrijwilligers. Er wordt wel nagedacht over hoe zij op den duur ‘hun eigen kachel brandend kunnen houden’. Levie: ‘Als de studieleningen ophouden dan moet je op een gegeven moment ook gaan nadenken hoe je als sociaal ondernemer niet alleen heel sociaal kan zijn, maar ook geld kan verdienen.’
Zelf heeft Levie samen met Jiri Brandt en Geert van Wersch sinds kort twee bedrijfjes. Binnen The Green Peas wil hij zijn kennis en netwerk inzetten voor het verduurzamen van beleid rondom duurzaam voedsel, maar ook voor het verduurzamen van evenementen. Dit doet hij door advies te geven, én heel praktisch; zo verzorgde The Green Peas op de laatste Tedx voor 750 man de duurzame catering.
Daarnaast maakt hij binnen Brandt & Levie droge worst van eigen varkens die bij twee boeren in de buurt rondscharrelen. ‘In Italië leerden we worst maken. Maar we zagen ook dat de meeste worst daar wordt gemaakt van Nederlandse varkens uit de bio-industrie. Echt bizar. Wij willen nu laten zien dat het ook mogelijk is om goede, droge worst te maken van varkens die veel ruimte hebben, waar we een goede prijs voor betalen.’
Levie komt soms wel tegen dat mensen in discussies over al dan niet biologisch, vegatarisch, veganistisch afhaken omdat het allemaal zo complex is. Maar cynisch worden is volgens hem niet de oplossing. ‘We moeten niet net doen alsof duurzaamheid niet bestaat. Duurzaamheid is keuzes maken. Als je goede keuzes maakt, kun je bijdragen aan een betere wereld.’

Annemarie Geleijnse